Η σύλληψη ενός πρώην bodybuilder πριν από μερικές ημέρες έφερε και πάλι στο προσκήνιο το θέμα της παράνομης πώλησης και προμήθειας αναβολικών στην Ελλάδα. Μια δραστηριότητα η οποία από τη μια αποφέρει κέρδος εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο σε αυτούς που εμπορεύονται τις παράνομες ουσίες, από την άλλη οι χρήστες τους επιβαρύνουν την υγεία τους.
Δεϋδροεπιανδροστερόνη, Κλεβουτερόλη, Ζερανόλη, Νανδρολόνη, Στανοζολόλη, είναι οι ονομασίες των παράνομων ουσιών που κυκλοφορούν σε αναβολικά στερεοειδή και χρησιμοποιούνται από εκείνους που θέλουν να δουν θεαματικά αποτελέσματα στις επιδόσεις και στο σώμα τους.
Τα αναβολικά στεροειδή είναι συνθετικές ουσίες που μιμούνται την επίδραση της τεστοστερόνης, του βασικού ανδρικού ορμονικού παράγοντα. Χρησιμοποιούνται κυρίως για την αύξηση της μυϊκής μάζας και της απόδοσης, αλλά η κατάχρηση τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες για την υγεία, τόσο σωματικές όσο και ψυχικές.
Στην Ελλάδα, η παράνομη χρήση και πώληση αναβολικών στεροειδών είναι ένα υπαρκτό και σοβαρό πρόβλημα, το οποίο συνδέεται με την επιθυμία για άμεσα αποτελέσματα στο σώμα ενός γυμναζόμενου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της αστυνομίας ο 59χρονος, ο οποίος είχε αρκετές διακρίσεις στο χώρο αυτό, προμήθευε αναβολικά σκευάσματα αθλητές και ιδιοκτήτες γυμναστηρίων, αλλά και απλούς αθλούμενους, σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας από το Μάρτιο του 2013! Για τουλάχιστον μια δεκαετία ο 59χρονος προμηθευόταν τα παράνομα σκευάσματα από την Κίνα και τη Βουλγαρία και στη συνέχεια είτε μέσω της αποστολής δεμάτων είτε door to door (χέρι με χέρι) τα διακινούσε στους ενδιαφερόμενους.
Η αντίστροφη μέτρηση για την αποκάλυψη της δράσης του ξεκίνησε έπειτα από πληροφορίες που έφθασαν στις Αρχές από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Καταπολέμησης του Ντόπινγκ, ενώ η υπόθεσή του πιθανόν να σχετίζεται και με μια υπόθεση τον Μάιο του 2023 όταν είχαν συλληφθεί δυο άτομα που δραστηριοποιούνταν στην Παρασκευή και εμπορία αναβολικών ουσιών.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΦ μέχρι και τον Οκτώβριο του 2024 καταγράφεται εντυπωσιακή αύξηση στις περιπτώσεις που κλήθηκε ο Οργανισμός να ερευνήσει υποθέσεις που έφτασαν σε αυτόν από τις Αρχές. Ενώ για το 2022 ο ΕΟΦ σε συνεργασία με τελωνεία, αστυνομία και Ιντερπόλ είχε ερευνήσει 70 περιπτώσεις από τις οποίες οι 7 υποθέσεις ήταν σημαντικές με 204 παράνομα σκευάσματα, το 2024 έχουμε 400 σκευάσματα από 18 διαφορετικές υποθέσεις. Ενώ το 2023 είχαμε 10 περιπτώσεις με 142 σκευάσματα.
Τι λέει ο πρόεδρος του ΕΟΦ στο iefimerida.gr
«Παρατηρούμε έναν διπλασιασμό από το 2022 μέχρι σήμερα στις υποθέσεις που μας ζητούν οι Αρχές να ερευνήσουμε. Έχουμε σημαντική αύξηση στο παράνομο εμπόριο τέτοιων ουσιών κάτι που μας δείχνει ένα σταθερό ενδιαφέρον στα παράνομα αναβολικά πολλά από τα οποία καταλήγουν σε γυμναστήρια. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από τους αθλούμενους γιατί πολλά σκευάσματα που υπόσχονται «θαύματα» για το σώμα του αθλούμενου περιέχουν αναβολικά στερεοειδή που επιβαρύνουν την υγεία, ενώ υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για ζημιά στο καρδιακό σύστημα», αναφέρει στο iefimerida.gr ο πρόεδρος του ΕΟΦ κ. Ευάγγελος Μανωλόπουλος.
Ευάγγελος Μανωλόπουλος
Το Διαδίκτυο είναι ένα από τα μέσα της διακίνησης αναβολικών, απ” όπου ο χρήστης μπορεί να προμηθευτεί με την πιστωτική του κάρτα σκευάσματα και κοκτέιλ αναβολικών από εταιρείες του εξωτερικού για να αλλάξει την εικόνα του. Οι πιο έμπειροι αγοράζουν τις ουσίες από ανθρώπους που εκτελούν και χρέη «χημικού» δηλαδή αναλαμβάνουν να κάνουν μίξη ουσιών και να παραδώσουν στον πελάτη τους έτοιμο το κοκτέιλ των απαγορευμένων ουσιών. Τεστοστερόνη που προκαλεί αύξηση του μυϊκού ιστού και αυξητική ορμόνη είναι τα δύο πιο συνηθισμένα αναβολικά σκευάσματα, ωστόσο υπάρχουν δεκάδες ουσίες τις οποίες οι χρήστες χρησιμοποιούν όπως οι παραπάνω που αναφέρθηκαν.
Σύμφωνα με ειδικούς ως αναβολικά στεροειδή ή απλά αναβολικά είναι τα φάρμακα που είναι πιο γνωστά για τη χρήση τους για λόγους σωματικής απόδοσης και για την απαγόρευσή τους στους αθλητές (doping). Όπως όλα τα φάρμακα, οφείλουν να κυκλοφορούν μόνο κατόπιν άδειας κυκλοφορίας από τις αρμόδιες αρχές για τα φάρμακα και μέσω της νόμιμης εφοδιαστικής αλυσίδας φαρμάκων (δηλ. εγκεκριμένοι παραγωγοί-εγκεκριμένοι χονδρέμποροι-φαρμακεία). Επιπλέον, συνήθως η άδειά τους προβλέπει «διάθεση μόνο κατόπιν συνταγής ιατρού» (π.χ. στην Ελλάδα με συνταγή ιατρού φυλασσόμενη επί διετία σε πολλές περιπτώσεις εξ αυτών).
Ωστόσο, είναι μια κατηγορία φαρμάκων ιδιαίτερα δημοφιλής στη μαύρη αγορά χωρίς άδεια κυκλοφορίας φαρμάκου με ψευδή παρουσίαση πχ στην επισήμανση αναφέρεται η παρουσία μιας αναβολικής ουσίας Α και εργαστηριακά αποδεικνύεται ότι τελικά περιέχεται αναβολική ουσία Β ή κάτι άλλο, και εφοδιασμό εκτός της νόμιμης αλυσίδας φαρμάκων, με επικρατέστερη τη διακίνηση μέσω διαδικτύου, κλπ. Πρόκειται δηλαδή για περιπτώσεις ψευδεπίγραφων φαρμάκων κατά κανόνα, με μεγάλο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.
Ο τζίρος των αναβολικών και το κόστος ενός αθλούμενου
Το ποσό που μπορεί να ξοδέψει κάποιος σε έναν χρόνο αγοράζοντας αναβολικά στεροειδή για να βελτιώσει το σώμα του εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ποσότητα και η ποιότητα των στεροειδών που αγοράζει, η διάρκεια της χρήσης, η συχνότητα των κύκλων (π.χ. πόσοι κύκλοι αναβολικών θα γίνουν μέσα στον χρόνο) αλλά και ο τρόπος αγοράς που στις περισσότερες περιπτωσεις είναι είτε μέσω διαδικτύου είτε από κάποιον που εμπορεύεται αυτές τις ουσίες. Έτσι, το κόστος των αναβολικών στεροειδών μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την ποιότητα και τον τύπο.
Συνήθως, το κόστος για ένα βασικό στεροειδές κύκλο μπορεί να κυμαίνεται από 100 έως 500 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με την ποσότητα και την ποιότητα των προϊόντων. Ένας κύκλος αναβολικών (συνήθως 6-8 εβδομάδες) απαιτεί διάφορους τύπους στεροειδών, τα οποία μπορεί να κοστίζουν περίπου 200-500 ευρώ για κάθε κύκλο. Αν κάποιος ακολουθεί έναν κύκλο αναβολικών στεροειδών ανά 2-3 μήνες, αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί 4-6 κύκλους ανα τον χρόνο. Το κόστος για κάθε κύκλο μπορεί να κυμαίνεται από 200 έως 500 ευρώ (ή ακόμα και υψηλότερα αν χρησιμοποιούνται πιο ακριβά προϊόντα). Επομένως, για 4-6 κύκλους ανά έτος, το συνολικό κόστος για ένα χρόνο χρήσης αναβολικών στεροειδών μπορεί να κυμαίνεται από 800 έως 3.000 ευρώ (ή και περισσότερο για πιο εντατική χρήση ή ακριβά σκευάσματα).
Εκτός από τα στεροειδή, οι χρήστες συχνά αγοράζουν και άλλες συμπληρωματικές ουσίες για την προστασία της υγείας ή για την ενίσχυση των αποτελεσμάτων, όπως ηπατοπροστατευτικά (για την προστασία του ήπατος) ή αρματοειδή (για να μειώσουν τις παρενέργειες). Αυτά τα συμπληρώματα μπορεί να προσθέσουν 200-500 ευρώ το χρόνο στο συνολικό κόστος. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι χρήστες που ασχολούνται με τη βελτίωση του σώματός τους μέσω αναβολικών συνήθως επενδύουν και σε γυμναστήρια, διατροφή, και προπονητικά προγράμματα, που επίσης αυξάνουν το συνολικό κόστος.
Αν λοιπόν υπολογίσουμε μόνο τα χρήματα που δαπανώνται για την αγορά των αναβολικών στεροειδών και των συμπληρωμάτων, το συνολικό ποσό που μπορεί να ξοδέψει κάποιος σε ένα χρόνο κυμαίνεται περίπου από 1.000 έως 5.000 ευρώ, ανάλογα με τις συνήθειες και την ένταση της χρήσης. Αυτός ο αριθμός μπορεί να αυξηθεί σημαντικά αν κάποιος χρησιμοποιεί ακριβά ή εξειδικευμένα προϊόντα, ή αν επιλέξει να ακολουθήσει ένα πιο εντατικό πρόγραμμα χρήσης, ενώ πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο τυπικός χρήστης αναβολικών στεροειδών συνήθως κάνει χρήση για αρκετούς μήνες ή και χρόνια, κάτι που αυξάνει το συνολικό κόστος.
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία δεν προκαλεί καθόλου έκπληξη το γεγονός ότι η βιομηχανία των αναβολικών καταγράφει έναν τζίρο που ξεπερνά το 1 δισεκατομμύριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ στην Ελλάδα κυμαίνεται από 100 έως 200 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο.
Ο κ. Γιώργος Τουλιάτος, βιοπαθολόγος- συγγραφέας ο οποίος υπήρξε στο παρελθόν χρήστης αναβολικών ανέφερε στο iefimerida τον λόγο για τον οποίο πολλοί αθλούμενοι καταφεύγουν σε αναβολικά με κίνδυνο να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους. Όπως εξηγεί τα «διάσημα» αναβολικά είναι αυτά που έχουν μεγαλύτερη ζήτηση κυρίως πριν τους καλοκαιρινούς μήνες και είναι αυτά που δείχνουν το σώμα πιο «στεγνό». Αυτά χρησιμοποιούνται και στον επαγγελματικό αθλητισμό.
«Τα αναβολικά είναι η μόδα της εποχής γιατί δεν μπορείς να απαγορεύσεις σε οποιοδήποτε ενήλικα να έχει αυταρέσκεια να φτιάξει το σώμα του. Βέβαια, η ζήτηση πριν τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι τόσο μεγάλη που αναγκάζει πολλούς να απευθυνθούν στο παράνομο εμπόριο, στα παραφάρμακα, αλλά δεν ξέρουν πως να τα χρησιμοποιούν και χάνεται το μέτρο. Επίσης, δεν γνωρίζουν από τι ουσίες είναι φτιαγμένα τα αναβολικά αυτά με αποτέλεσμα οι αρχάριοι κυρίως να παίρνουν μεγάλες ποσότητες και να έχουν παρενέργειες. Αυτές εντοπίζονται σε τρια βασικά συστήματα του οργανισμού στην καρδιά, το συκώτι και τα νεφρά. Ανάλογα με τη χρήση, αν είναι χρόνια και αλόγιστη, αλλά και με βάση το ιατρικό ιστορικό του κάθε ατόμου, μπορεί να έχουμε καρδιακές νόσους, όπως έμφραγμα ή και εγκεφαλικό. Επίσης μπορεί να διαπιστωθεί καρκίνος στο ήπαρ», επισημαίνει ο κ. Τουλιάτος και προσθέτει: «ο κόσμος δεν ξέρει ότι τα αναβολικά φτιάχτηκαν για υπερήλικες για πολυτραυματίες, για ανθρώπους που πραγματικά έχουν ανάγκη. Δεν συνιστάται να το παίρνουν στα γυμναστήρια, όμως αυτό δεν μπορεί να το καταλάβει ο άλλος όταν θέλει να βλέπει τον εαυτό του ως σούπερμαν. Έτσι πάρα πολλοί καταφεύγουν στην παράνομη αγορά είτε μέσω διαδικτύου, είτε μέσω εκείνων που εμπορεύονται και στη χρήση αναβολικών με ουσίες που δεν έχουν ελεγχθεί».
Επικίνδυνες επιπτώσεις για την υγεία
Η χρήση αναβολικών στεροειδών μπορεί να προκαλέσει ποικίλες αρνητικές συνέπειες για την υγεία, πολλές από τις οποίες είναι μακροχρόνιες και σε ορισμένες περιπτώσεις μη αναστρέψιμες. Κάποιες από τις πιο συνηθισμένες αρνητικές επιπτώσεις περιλαμβάνουν: Ενδοκρινικές Διαταραχές: Η υπερβολική χρήση αναβολικών στεροειδών διαταράσσει το φυσιολογικό σύστημα ορμονών του σώματος, προκαλώντας προβλήματα όπως μειωμένη παραγωγή τεστοστερόνης, μειωμένη γονιμότητα, και ατροφία των όρχεων. Στις γυναίκες μπορεί να προκαλέσει υπερτρίχωση, ανδρική φαλάκρα και βαριά φωνή.
Καρδιοαγγειακά Προβλήματα: Οι χρήστες αναβολικών στεροειδών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιοαγγειακά νοσήματα, όπως καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο, καθώς η χρήση τους μπορεί να προκαλέσει αύξηση της πίεσης του αίματος και των επιπέδων χοληστερόλης.
Ψυχικές Επιπτώσεις: Η κατάχρηση αναβολικών στεροειδών μπορεί να προκαλέσει ψυχικές διαταραχές, όπως αυξημένη επιθετικότητα, άγχος, κατάθλιψη και ψύχωση. Η επιθετικότητα που συνδέεται με τη χρήση αυτών των ουσιών έχει γίνει γνωστή ως «στεροειδής αγριότητα» (roid rage).
Ηπατικές και Νεφρικές Βλάβες: Ειδικά η υπερβολική χρήση ή η χρήση από το στόμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ηπατικές βλάβες, όπως ηπατίτιδα και κίρρωση, και σε σοβαρές περιπτώσεις, νεφρική ανεπάρκεια.
Αυξημένος Κίνδυνος Μολύνσεων: Η χρήση αναβολικών στεροειδών με ένεση σε ακατάλληλες συνθήκες (όπως η χρήση ακάθαρτων βελόνων ή σύριγγων) αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης, όπως η ηπατίτιδα και ο HIV.