Στη διάλεκτο του Παλέρμο, το επίθετο «μαφιόζο» σήμαινε κάποτε «όμορφος», «τολμηρός», «άνθρωπος με αυτοπεποίθηση». Η εγκληματική υποδήλωση της λέξης «μαφιόζος» οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο πολύ επιτυχημένο θεατρικό έργο «I mafiusi di la Vicaria» που γράφτηκε στη σικελική διάλεκτο και πρωτοπαρουσιάστηκε στο κοινό το 1863. Οι «μαφιούζοι» είναι μια συμμορία φυλακισμένων με συνήθειες οι οποίες εκ των υστέρων φαντάζουν… εξαιρετικά οικείες! Έχουν αφεντικό, και τελετουργία μύησης ενώ κατά τη διάρκεια του έργου οι ήρωες χρησιμοποιούν τον όρο «πίτσου» για να περιγράψουν την απόσπαση χρημάτων με εκβιαστικές μεθόδους, όπως κάνουν οι σημερινοί μαφιόζοι. Στα σικελικά η λέξη σημαίνει «ράμφος». Αν κάποιος πληρώσει το «πίτσου», τότε του επιτρέπεται να «βρέξει το ράμφος του»! Να σημειωθεί πως τις πληροφορίες στους δυο συγγραφείς του έργου για τον τρόπο δράσης των κακοποιών τις έδωσε ένας ταβερνιάρης από το Παλέρμο ο οποίος όπως αποδείχθηκε αργότερα ήταν αναμεμειγμένος στο οργανωμένο έγκλημα! Αν και στο έργο ο όρος «μαφιούζοι» αναφέρεται μόνο μια φορά και αυτή στον τίτλο ήταν αρκετή για να περάσει η λέξη από τη σκηνή στους δρόμους. Στο εξής οι λέξεις μαφία και μαφιόζοι θα χρησιμοποιούνταν για εγκληματικά στοιχεία τα οποία ενεργούν με τρόπο παρόμοιο με εκείνο των χαρακτήρων. Παράλληλα, σύμφωνα με κάποιους μαφιόζους, το πραγματικό όνομα της μαφίας είναι «Cosa Nostra» (Κόζα Νόστρα) που μεταφορικά σημαίνει «δικό μας πράγμα» και κυριολεκτικά «ο κόσμος μας», η «παράδοσή μας», οι «αξίες μας». Από τη στιγμή της γέννησής της η μαφία είχε αυστηρή δομή και ιεραρχία. Η Κόζα Νόστρα αποτελείται από μαφιόζους που αυτοαποκαλούνται uomini d’onore (άνδρες τιμής) και η δομή της είναι κάθετη και έχει σχήμα πυραμίδας. Στη βάση της οργάνωσης βρίσκονται οι famiglie (οικογένειες), στις οποίες όλα τα μέλη γνωρίζονται μεταξύ τους, που διοικούνται από τον capo-famiglia (ο Δον, το αφεντικό της οικογένειας). Άλλα σημαντικά πρόσωπα είναι ο sottocapo (υπό του αφεντικού) και οι consiglieri (σύμβουλοι), οι οποίοι δεν είναι περισσότεροι από τρεις. Οι οικογένειες χωρίζονται σε ομάδας των 10 ανδρών, τις λεγόμενες decine (δεκάδες), διοικούμενες από τον capo-decina (αφεντικό, ομαδάρχης). Τρεις οικογένειες σε μια περιοχή αποτελούν το mandamento (περιοχή), του οποίου εκπρόσωπος είναι ο capo-mandamento (αφεντικό της περιοχής), ο οποίος κατά κανόνα δεν είναι αφεντικό κάποιας από τις οικογένειες ώστε να μην τυγχάνει καμίας προνομιακής μεταχείρισης. Οι διάφοροι capi-mandamento απαρτίζουν μια commissione ή cupola (επαρχιακή επιτροπή), η πιο σημαντική από τις οποίες είναι εκείνη του Παλέρμο. Αυτής της επαρχιακής επιτροπής προεδρεύει από κάποιον capo-mandato ο οποίος, για να τονιστεί ο ρόλος του ως «πρώτος μεταξύ ίσων», αρχικά ονομαζόταν segretario (γραμματέας), αν και φαίνεται ότι σήμερα έχει πάρει τον τίτλο capo (αφεντικό). Για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν υπήρχε η ανάγκη για κάποιο όργανο ανώτερο από την επαρχιακή επιτροπή, δεδομένου ότι σχεδόν όλες οι οικογένειες βρίσκονταν στην επαρχία του Παλέρμο. Όταν όμως η οργάνωση άπλωσε ρίζες σε όλη τη Σικελία, προέκυψε η ανάγκη για μια περιφερειακή επιτροπή, τη λεγόμενη interprovinciale (διεπαρχιακή), στην οποία μετείχαν όλοι οι εκπρόσωποι των διαφόρων επαρχιών και όπου ο τίτλος του capo διδόταν στο αφεντικό της πιο ισχυρής επαρχιακής επιτροπής, δηλαδή του Παλέρμο.
Η Μαφία στην Αμερική
Την εποχή του φασισμοί στην Ιταλία όταν ο Μουσολίνι μαζί με τον Μορι έκαναν τη γνωστή “Μάχη Ενάντια στην Μαφία” οπότε και οι περισσότεροι μαφιόζοι φυλακίστηκαν ή αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στην Αμερική. Οι πιο περιζήτητοι όμως αρχηγοί μαφιόζοι καθώς ήταν είτε δικηγόροι, είτε γιατροί είτε μεγαλοκτηματίες ήταν αρκετά έξυπνοι και συμφωνήσαν να πληρώσουν για να αφεθούν ελεύθεροι…..Εκεί λοιπόν στην Αμερική μετανάστευσε και ο περίφημος Don Vito Cascio Ferro που την εποχή εκείνη ήταν ο Capο (αρχηγός) της Μαφίας στην Σικελία κι έτσι έγινε και ο πρώτος Αρχηγός της Μαφίας στην Αμερική. Κι ενώ η κυρίως “δουλειά” του εκεί ήταν ο οικονομικός εκβιασμός, κατηγορήθηκε και για 69 εγκλήματα 20 των οποίων ήταν δολοφονίες ώσπου το 1926 τον βάλανε μέσα….Στην Αμερική εκείνο το διάστημα ήταν η εποχή της ποτοαπαγόρευσης (δλδ η απαγόρευση με νόμο της παράγωγης και πώλησης αλκοόλ) και η λαθραία κατασκευή και διακίνηση αλκοόλ ήρθε μια χαρά στους μαφιόζους! Σε συνεργασία με τους ganster (συμμορίες) και κακοποιούς του αμερικανικού υποκόσμου άλλαξαν το ονομα τους από Μαφία σε Cosa Nostra (δηλ. Το δικό μας πράγμα…σε πιο ελεύθερη μετάφραση Η δίκη μας Δουλειά).Και με το πέρασμα της Ιστορίας, η Μαφία άρχισε να αναπτύσσει τις “δραστηριότητές” της και να “εξελίσσεται”. Από μαύρη αγορά που προμηθεύει τσιγάρα, σιτηρά και λάδια ελιάς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έως την διακίνηση ναρκωτικών μετά το τέλος του. Άρχισε έτσι σιγά σιγά να μεγαλώνει το δίκτυο, σε Μεξικό, Αυστραλία, Καναδά και φυσικά Ευρώπη. Κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1950 και τις αρχές της δεκαετίας του 1960 οι έρευνες απέδειξαν ότι η αμερικανική Μαφία ήταν όμοια σχεδόν στη δομή της με την ιταλική Η αμερικανική Μαφία αποτελούνταν από 24 ομάδες ή οικογένειες. Κάθε οικογένεια έλεγχε και μια πόλη, εκτός από τη Νέα Υόρκη, όπου υπήρχαν 5 οικογένειες. Οι επικεφαλής των ισχυρότερων οικογενειών αποτελούσαν μια επιτροπή με δικαστικές αρμοδιότητες. Επικεφαλής κάθε οικογένειας ήταν ένα «αφεντικό» ή «Δον» (“Don”), όπως ονομαζόταν, η εξουσία του οποίου επισκιαζόταν μόνο από την επιτροπή. Κάθε αφεντικό είχε έναν υπαρχηγό και ένα σύμβουλο.
ΜΑΦΙΑ. ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΚΑΠΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Τζο Κολόμπο
«Ο εισαγγελέας μας μισεί. Ο πρόεδρος της χώρας τον υποστηρίζει. Αυτό που θέλω είναι η λίγκα να γίνει η μεγαλύτερη οργάνωση της χώρας, του κόσμου, έτσι ώστε όλοι να είναι περήφανοι για μας ανεξάρτητα από ό,τι κάνουμε, όπου και αν είμαστε –ακόμα και στη φυλακή.» Η Οικογένεια Κολόμπο ήταν μια από τις διαβόητες πέντε φαμίλιες της Νέας Υόρκης και αρχικά γνωστή ως Προφάτσι. Μέχρι που το 1963, ο Τζόζεφ Κολόμπο έγινε Κάπο και άλλαξε το όνομα της. Εκτός από αυτό, ο Κολόμπο έφερε σαρωτικές αλλαγές στους μηχανισμούς, την ιεραρχία, την κουλτούρα και τον τρόπο δράσης των στελεχών της οικογένειας. Ο Κολόμπο προσπαθούσε πάντα στο παρασκήνιο, πάντα μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και πάντα μακριά από τις δικαστικές αρχές. Ένας άγνωστος άντρας τον πυροβόλησε τρεις φορές στο κεφάλι. Και ένα άλλος άγνωστος πυροβόλησε και δολοφόνησε το δολοφόνο αποκλείοντας την πιθανότητα να βρεθεί ο δράστης. Σήμερα οι επικρατέστερες θεωρίες για τη δολοφονία του είναι δύο: Είτε αυτουργός ήταν ο Τζόι Γκάλο, μέλος της Οικογένειας Κολόμπο και επικριτής του μεγάλου Κάπο είτε ο ίδιος ο Κολόμπο σε μια προσπάθεια να προωθήσει τους σκοπούς της οργάνωσης της Ιταλοαμερικάνικης Λίγκας και να χτίσει το πορτρέτο του μάρτυρα.
Κάρλο Γκαμπίνο
«Οι πολιτικοί, οι δικηγόροι και οι πολιτικοί έχουν άδεια να κλέβουν. Εμείς δεν χρειαζόμαστε άδεια.» Η Οικογένεια Γκαμπίνο, επίσης μια από τις πέντε φαμίλιες της Νέας Υόρκης, είναι συνώνυμη της μαφίας μετά τη δεκαετία του 1950. Ήταν η πιο ισχυρή Οικογένεια και μοναδικός υπεύθυνος για αυτό, δεν ήταν άλλος από τον Δον Κάρλο Γκαμπίνο. Ακόμα και σήμερα, η οικογένεια κρατάει το όνομα του μεγάλου Κάπο αποδεικνύοντας το βαθμό της προσωπολατρίας και της αποδοχής που είχε στα χρόνια της κυριαρχίας του. Ο Κάρλο Γκαμπίνο ηγήθηκε της φαμίλιας από το 1957 μέχρι το 1976 διευθύνοντας μια εγκληματική αυτοκρατορία με τζίρο 500 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο και δύναμη χιλίων εκτελεστών. Παρότι οι Γκαμπίνο ήταν από τους πιο δραστήριους και πιο αιμοσταγείς μαφιόζους, ο Ντον Κάρλο δεν πέρασε ούτε μια μέρα πίσω από τα σίδερα.
Αλφόνς Καπόνε
«Το αμερικάνικο σύστημα, είτε λέγετε αμερικανισμός, είτε καπιταλισμός, είτε οτιδήποτε, δίνει σε όλους μια μεγάλη ευκαιρία αν μόνο την αρπάξουμε και την εκμεταλλευτούμε στο έπακρο.» Ο διαβόητος Αλ Καπόνε έγραψε τη δική του ιστορία στο χώρο της μαφίας ιδρύοντας τη δική του εγκληματική οργάνωση. Στη νιότη του εργάστηκε για διάφορες οργανώσεις αλλά όταν προσέβαλε την αδερφή ενός μαφιόζου, του Φρανκ Γκαλούτσιο, ήταν ώρα να βρει τη δική του Γη της Επαγγελίας. Αν και ζήτησε συγνώμη, ο Γκαλούτσιο τον εκδικήθηκε χαράζοντας του πρόσωπο με μαχαίρι και από τότε του έμεινε το ψευδώνυμο «σημαδεμένος». Το 1921 μετακόμισε στο Σικάγο όπου εκμεταλλευόμενος την ποτοαπαγόρευση κατάφερε να στήσει από το μηδέν μια από τις μεγαλύτερες εγκληματικές οργανώσεις. Όλοι στο Σικάγο ήταν στο μισθολόγιο του Καπόνε: Αστυνομικοί, δικαστές, πολιτικοί, κοινοί εγκληματίες, κοινοί άνθρωποι. Και όλοι εκτελούσαν τις διαταγές του. Το Σικάγο ήταν η πόλη του Καπόνε. Αυτά ακριβώς τα στοιχεία, η υπερβολική του δύναμη και ο έλεγχος των αρχών ήταν τα μοιραία του λάθη. Η προκλήσεις προς το σύστημα τον έβαλαν στο στόχαστρο του FBI που τον επικήρυξε ως «Εχθρό του κράτους» και τελικά κατάφερε να τον καταδικάσει για φοροδιαφυγή. Η αυτοκρατορία του κατέρρευσε στα χρόνια που ακολούθησαν.
Τσαρλς Λουτσιάνο (Σαλβατόρε Λουκάνια)
«Έμαθα πολύ αργά ότι χρειάζεσαι μυαλό τόσο για να βγάλεις ένα εκατομμύριο τίμια όσο και βρώμικα.» Αν στην ιστορία της μαφίας υπήρξε κάποιος σταρ αυτός δεν ήταν άλλος από το Λάκι Λουτσιάνο. Ο Σαλβατόρε Λουκάνι έγινε ο Τυχερός Λουτσιάνο το 1929 μετά από μια δολοφονική επίθεση: Παρά το γεγονός ότι ξυλοκοπήθηκε ανελέητα και μαχαιρώθηκε πολλαπλές φορές στο πρόσωπο πάνω από δέκα φορές επέζησε με μερικές ουλές και ένα πεσμένο μάτι. Όταν αργότερα θα γινόταν Κάπο, οι ουλές του και το μάτι θα γίνονταν συνώνυμα του τρόμου. Ο τρόπος που ανέβηκε στην εξουσία ο Λουτσιάνο ήταν εξίσου κινηματογραφικός και συνέτεινε στη μεγάλη του φήμη. Για να πετύχει το σκοπό του σκότωσε διαδοχικά δύο Κάπο των Τζενοβέζε. Αρχικά τον Τζο Μασερία, μετά από συμφωνία με τον Σαλβατόρε Μαραντζάνο και αργότερα τον ίδιο τον Μαραντζάνο όταν έμαθε ότι σχεδιάζει να το σκοτώσει. Εκτελεστές του Λουτσιάνο, ντυμένοι σαν πράκτορες του FBI, μπήκαν στο κτήριο του Μαραντζάνο χωρίς να συναντήσουν αντίσταση και τον δολοφόνησαν μαζί με το συνεργάτη του. Για πολλούς, ο Λουτσιάνο ήταν ο πατέρας του οργανωμένου εγκλήματος.
Τζον Τζόζεφ Γκότι
«Δεν λέω ποτέ ψέματα. Ψέματα λες όταν φοβάσαι.» Ο Τζον Γκότι ήταν ο Κάπο της οικογένειας Γκαμπίνο στις δεκαετίες του 1980 και 1990. Το επιλεκτικό του ντύσιμο, η αθυροστομία του και οι πομπώδης δηλώσεις τον έχουν καταχωρήσει στην κινηματογραφική φαντασία ως τον ιδεότυπο του Κάπο. Αν και φυλακίστηκε αρκετές φορές, το παρατσούκλι του ήταν Τέφλον Ντον από το γεγονός ότι κατάφερνε πάντα να ξεφεύγει από τις αρχές στο ξεκίνημα της καριέρας του. Η αναρρίχηση του στην κορυφή ξεκίνησε όταν την Οικογένεια Γκαμπίνο ανέλαβε ο Πολ Καστελάνο. Η συμμορία του Γκοτί διακινούσε ηρωίνη αντίθετα στους κανόνες της οικογένειας και ο Γκότι ήταν στόχος. Σε ένα κινηματογραφικό προληπτικό χτύπημα δολοφόνησε πρώτος τον Καστελάνο, κάτι ανήκουστο για την οικογένεια των Γκαμπίνο μέχρι τότε. Ο Τζον Γκοτί συνέχισε να διευθύνει την οικογένεια ακόμα και μέσα από τη φυλακή. Το 1992 καταδικάστηκε για διάφορα αδικήματα αλλά με την υποστήριξη της Αδελφότητας των Αρίων συνέχισε να είναι ο Κάπο των Γκαμπίνο μέχρι τις αρχές του 2000.
