Στις λεγόμενες «Μπλε Ζώνες», περιοχές του πλανήτη με τα χαμηλότερα ποσοστά χρόνιων παθήσεων, οι κάτοικοι έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να ζήσουν μέχρι τα 100 χρόνια. Αυτές οι περιοχές, διάσπαρτες σε όλο τον κόσμο, φιλοξενούν τους πιο υγιείς και γηραιότερους ανθρώπους στον κόσμο.
Μέσα από το ντοκιμαντέρ «Ζήσε μέχρι τα 100: Τα Μυστικά των Μπλε Ζωνών» του Netflix, ο ειδικός σε θέματα μακροζωίας Dan Buettner εξερεύνησε τον τρόπο ζωής των ντόπιων στην Οκινάουα της Ιαπωνίας, στη Σαρδηνία της Ιταλίας, τη Νικόγια της Κόστα Ρίκα, την Ικαρία και τη Λόμα Λίντα της Καλιφόρνια.
Αν και γεωγραφικά ανομοιογενείς, διαπίστωσε ο Buettner, οι άνθρωποι που ζουν σε αυτές τις περιοχές ακολουθούσαν τις ίδιες εννέα απλές συνήθειες, που ονομάστηκαν Power 9.
Συμπεριλαμβανομένης της τακτικής άσκησης, της διαλειμματικής νηστείας και της εστίασης στην οικογενειακή ζωή, αυτές οι πρακτικές τρόπου ζωής βοήθησαν τους κατοίκους να ζήσουν περισσότερο και πιο ευτυχισμένοι, κατέληξε η σειρά ντοκιμαντέρ.
Πώς μπορεί, λοιπόν, να αυξήσει κανείς το προσδόκιμο ζωής και να φτάσει τα 100;
Διατροφή
Ένας σημαντικός παράγοντας μακροζωίας στις μπλε ζώνες είναι η διατροφή. Οι κάτοικοι προτιμούν τα φυτικά τρόφιμα και τρώνε κρέας μόνο πέντε φορές το μήνα, λέει ο Buettner.
Η διατροφή στην Μπλε Ζώνη είναι πλούσια σε λαχανικά, όσπρια – όπως φασόλια, αρακάς και φακές, δημητριακά ολικής αλέσεως και ξηρούς καρπούς.
Η Σαρδηνία σπάει και ένα στερεότυπο γήρανσης έχοντας ίσο αριθμό ανδρών και γυναικών που φτάνουν τα 100, κάτι που είναι ασυνήθιστο αφού η παγκόσμια τάση είναι πέντε 100χρονες γυναίκες για κάθε έναν 100χρονο άνδρα.
Η διατροφή της Σαρδηνίας αποτελείται γενικά από υγιεινά δημητριακά ολικής αλέσεως, φασόλια, λαχανικά, φρούτα και ελαιόλαδο, αλλά οι ντόπιοι ενσωματώνουν επίσης χόρτα στη διατροφή τους τον αμάραντο. Αυτό το μοναδικό φυτό αποτελεί εξαιρετική πηγή ασβεστίου, μαγνησίου και καλίου, καθώς και βιταμίνης Κ, όλα απαραίτητα μέταλλα για την υγεία των οστών και τη λειτουργία των μυών.
Ένα ακόμη ξεχωριστό συστατικό που ίσως είναι το κλειδί για τη μακροζωία τους είναι τα καρύδια, που συχνά περιγράφονται ως «τροφή για τον εγκέφαλο», έχουν πολλά οφέλη για την υγεία.
Η χαμηλή κατανάλωση κρέατος παίζει επίσης ρόλο στη μακροζωία των κατοίκων της Μπλε Ζώνης.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η τακτική κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου και ορισμένων μορφών καρκίνου, ιδιαίτερα του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Νηστεία
Και δεν είναι απλώς μια υγιεινή διατροφή. Πολλοί στις περιοχές της Μπλε Ζώνης τηρούν τον κανόνα του 80%, σύμφωνα με τον οποίο σταματούν να τρώνε όταν είναι 80% χορτάτοι. Αυτό αποτρέπει την υπερκατανάλωση τροφής και, με τη σειρά του, την παχυσαρκία. Μελέτες στην Οκινάουα της Ιαπωνίας δείχνουν ότι πριν από τη δεκαετία του 1960, οι περισσότεροι κάτοικοι είχαν έλλειμμα θερμίδων – τρώγοντας λιγότερες θερμίδες από όσες χρειάζονταν – κάτι που οι ειδικοί πιστεύουν ότι θα μπορούσε να συμβάλλει στην εντυπωσιακή μακροζωία τους. Οι κάτοικοι της Οκινάουα τείνουν επίσης να ακολουθούν τον κανόνα του 80%, τον οποίο ονομάζουν «hara hachi bu». Η πρακτική είναι βαθιά ριζωμένη στην κουλτούρα της Οκινάουα ως αρχή της συνειδητής διατροφής – ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να σταματούν όταν αισθάνονται άνετα χορτάτοι αντί να είναι εντελώς χορτάτοι, και εμποδίζοντάς τους να τρώνε υπερβολικά. Καθημερινά ένας κάτοικος της Οκινάουα καταναλώνει περίπου 1.900 θερμίδες, σημαντικά λιγότερες από τον μέσο αριθμό θερμίδων που καταναλώνει ένας τυπικός Βρετανός. Οι κάτοικοι της Μπλε Ζώνης τείνουν επίσης να τρώνε το μικρότερο γεύμα τους αργά το απόγευμα ή νωρίς το βράδυ και στη συνέχεια να νηστεύουν για το υπόλοιπο της ημέρας.
Άσκηση
Στη Σαρδηνία, η κυρίως χορτοφαγική διατροφή, σε συνδυασμό με την καθημερινή σωματική δραστηριότητα, έχει οδηγήσει την περιοχή να έχει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ανδρών που φτάνουν τα 100 παγκοσμίως. Οι βοσκοί της περιοχής, που συνηθίζουν να περπατούν τουλάχιστον 8 χλμ την ημέρα, καθώς και οι άνδρες με κόρες, ζουν ακόμη περισσότερο από τους άλλους. Η Λόμα Λίντα της Καλιφόρνια επιλέχθηκε για το ντοκιμαντέρ επειδή φιλοξενεί τη μεγαλύτερη κοινότητα Αντβεντιστών, μέλη της οποίας ζουν 10 χρόνια περισσότερο από τον μέσο όρο των βορειοαμερικανών. Η πόλη ασπάστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα την αίρεση, η οποία επικεντρώνεται στην υγεία. Οι κάτοικοι της Λόμα Λίντα ακολουθούν αυστηρές οδηγίες για το φαγητό, την άσκηση και την ξεκούραση. Ενώ άλλοι λαοί επικεντρώνουν σε αυστηρά προγράμματα γυμναστικής και προπονήσεις στο γυμναστήριο, οι ηλικιωμένοι στις Μπλε Ζώνες δεν ασκούν πίεση στον εαυτό τους. Ωστόσο, παραμένουν ενεργοί με άλλους τρόπους, όπως φροντίζοντας τον κήπο τους, πηγαίνοντας βόλτες ή κάνοντας δουλειές του σπιτιού.
Οικογένεια
Η οικογένεια και οι σχέσεις, καθώς και η ύπαρξη ενός ισχυρού κοινωνικού κύκλου που εκτιμά την υγιεινή ζωή, είναι κρίσιμο για τη ζωή μέχρι τα 100, σύμφωνα με τους ειδικούς. Οι ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί είναι βαθιά ριζωμένοι στην κουλτούρα τόσο στην Ιταλία όσο και στην Ελλάδα. Τα νοικοκυριά πολλών γενεών είναι συνηθισμένα, όπως και η συμβίωση κοντά σε μέλη της οικογένειας.
Οι άνθρωποι στις μπλε ζώνες βάζουν επίσης τα αγαπημένα τους πρόσωπα πάνω απ’ όλα, έχουν σύστημα πεποιθήσεων και σχηματίζουν κοινωνικούς κύκλους που υποστηρίζουν τα υγιή πρότυπα συμπεριφοράς.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα νοικοκυριά πολλών γενεών όπου οι παππούδες και οι γιαγιάδες φροντίζουν τα εγγόνια τους έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να ζήσουν περισσότερο. Και άλλες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι η διατήρηση κοινωνικών δεσμών γενικότερα στα μέσα έως τα τέλη της ζωής μπορεί να μειώσει την πιθανότητα νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως η άνοια έως και 50%.
Σκοπός
Το να έχεις έναν σκοπό στη ζωή ή έναν λόγο για να ξυπνάς το πρωί μπορεί να δίνει έως και επτά χρόνια επιπλέον ζωής, λέει ο Buettner. Στην Οκινάουα, αυτό είναι γνωστό ως ikigai, που αναφέρεται στην εύρεση μιας αίσθησης χαράς στις δραστηριότητές του, ενώ στη Νικόγια οι κάτοικοι το αναφέρουν ως «plan de vida». Και τα δύο μεταφράζονται περίπου στο ίδιο πράγμα, λέει ο Buettner, να έχεις έναν λόγο για να ξυπνάς το πρωί. Το να έχεις αυτόν τον σκοπό ζωής συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο θανάτου, πιθανώς μέσω ψυχολογικής ευεξίας.
Πηγή: skai.gr
